Codzienna higiena jamy ustnej to – obok wizyt kontrolnych u stomatologa – jeden z głównych filarów w profilaktyce próchnicy. To klucz do zdrowia i atrakcyjnego uśmiechu. Samo szczotkowanie jednak nie wystarczy. Do wyboru pozostaje wiele akcesoriów higienicznych, które ułatwią oczyszczanie trudno dostępnych przestrzeni zębowych i pozwolą jeszcze dokładniej dbać o zdrowie zębów i dziąseł.
Szczoteczka
Wybierając szczoteczkę do zębów należy zwrócić uwagę na twardość włosia. Przy zdrowych dziąsłach rekomendowane jest używanie szczoteczki średnio-twardej (medium). Szczoteczka twarda (hard) przy niewłaściwej technice szczotkowania może doprowadzić do podrażnienia, a nawet recesji dziąseł. Szczoteczka miękka (soft) jest bezpieczniejsza, niestety stosunkowo słabo oczyszcza powierzchnię zębów.
Na rynku dostępne są także szczoteczki elektryczne. Przy założeniu, że czyścimy zęby prawidłową techniką, skuteczność szczoteczek manualnych i elektrycznych w usuwaniu płytki nazębnej jest porównywalna. Modele elektryczne są jednak wygodniejsze w użytkowaniu. Pracują z mniejszą siłą nacisku, dzięki ruchom wibrującym i pulsacyjnym skuteczniej docierają do przestrzeni międzyzębowych, skuteczniej usuwają przebarwienia i osady, a przy tym nie wymagają wykonywania specjalnych ruchów – wystarczy przesuwać główkę szczoteczki wzdłuż zębów.
Nici dentystyczne
Raz dziennie należy oczyścić przestrzenie międzyzębowe. Nić lub taśma dentystyczna skutecznie usuwa resztki pokarmów, płytkę nazębną i bakterie z tych trudno dostępnych miejsc. Nić należy owinąć wokół palców wskazujących lub środkowych i naprężając ją wprowadzić zygzakowatym ruchem pomiędzy zęby. Po wyjęciu nici przewijamy na czysty fragment i przechodzimy do kolejnego zęba. Czyszczenie należy przeprowadzać ostrożnie i z wyczuciem, aby nie doprowadzić do zranienia dziąsła. Z nici dentystycznej mogą korzystać także dzieci, już od 10. roku życia.
Szczoteczki do trudno dostępnych miejsc
W niektórych przypadkach alternatywą dla zastosowania nici dentystycznych mogą być szczoteczki do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych. Sprawdzą się one u osób z większymi przerwami między zębami oraz u osób ze znacznym odsłonięciem korzeni. Lekarz stomatolog wskaże odpowiedni rozmiar szczoteczki i obszary, które można oczyszczać za jej pomocą.
Na rynku dostępne są również szczoteczki jednopęczkowe do czyszczenia trudno dostępnych miejsc. Sprawdzają się doskonale w przypadku otwartych przestrzeni międzyzębowych, znacznego odsłonięcia korzenia, używania uzupełnień protetycznych i implantów oraz stosowania aparatu ortodontycznego.
Irygatory i płukanki
Irygator to urządzenie służące do dokładnego przepłukiwania jamy ustnej i przestrzeni międzyzębowych. Strumień wody pod ciśnieniem przedostaje się do przestrzeni międzyzębowych i kieszonek dziąsłowych, wypłukując z nich resztki pokarmu i bakterie. Do irygacji można stosować roztwory lecznicze. Irygacja to skuteczne uzupełnienie szczotkowania. Dobrze sprawdza się również wśród użytkowników aparatów ortodontycznych. Zabieg można powtarzać raz dziennie lub raz na dwa dni, wyłącznie po uprzednim wyszczotkowaniu.
Innym uzupełnieniem codziennego szczotkowania jest stosowanie płukanek. Są to roztwory wodne lub wodno-alkoholowe z zawartością substancji o działaniu antybakteryjnym, ściągającym i wspomagającym remineralizację szkliwa. Płukanie ust pomaga usunąć około 50 procent resztek pokarmowych z trudno dostępnych miejsc i skutecznie odświeża oddech. Nie zastępuje szczotkowania, lecz jest dla niego dobrym uzupełnieniem. Stosowanie płukanek jest rekomendowane osobom o podwyższonym ryzyku rozwoju próchnicy, osobom z problemem odsłoniętych szyjek zębowych oraz w trakcie leczenia ortodontycznego.